آلابای ترکمن با قدمت بیش از شش هزار سال در منطقه همانند آزیات های ازبکستان و توبت های قزاقستان جزو سگ های گله آسیای میانه میباشند. گفته میشود که منشا آلابای از سگهای تبتی میباشد که طی چندین هزار سال شکل و ظاهر متفاوتی نسبت به اجداد خود پیدا کرده و برای منطقه زندگی فعلی خود به خوبی تطبیق پیدا کرده است
زیستگاه آلابای ترکمن در ترکمنستان و ترکمنصحرای ایران در استان گلستان میباشد همچنین تعداد آلابای ترکمن درمجموعه های مخصوص پرورش آلابای ترکمن در کشورهای مختلف غربی و شرقی وجود دارد
آلابای یک اسم ترکمنی به معنای چند رنگه شجاع است
آلا در زبان ترکمنی به چیزی گفته میشود که از دو یا چند رنگ مختلف تشکیل شده باشد مثلا سیاه و سفید یا زرد و سفید و...
بای در زبان ترکمن شامل معانی متعدد میباشد ازجمله شجاع و ثروتمند. که در اسم آلابای منطقی تر است که بگوییم بای معنای شجاع است.
آلابای ترکمن به دلیل زندگی در شرایط و محیط خشن و همچنین شیوه اصلاح نژد آن جزو بهترین سگ های کاری دنیا محصوب میشود.
اکنون در ترکمنستان خروج آلابای ممنوع میباشد. و اقدامات بسیاری برای حفظ و تکثیر این نژاد در این کشور صورت گرفته است.
در دوره شوروی روس ها آلابای های خالص را از ترکمنستان به روسیه منتقل میکردند وبا میکس کردن آلابای های خالص با سگ های بومی روسیه ویا دیگر سگ های آسیای میانه و نژادهای مختلف ، نژادی به اسم کائو باشکل و ظاهر و استانداردهای خاص به وجود آوردند
اکنون بسیاری به اشتباه به سگهای کائو که نژادی ساخته ی دست روسهاست آلابای میگویند.
افراد سودجو در ترکمن صحرا با وارد کردن نژادکائو به ایران آنرا به اسم آلابای ترکمن در بین آلابای دوستان بفروش رساندند.
همچنین در ترکمن صحرا ایران با وارد کردن سگ های افغان و نژادهای دیگر آلابای ترکمن مورد ظلم های بسیار قرار گرفته که جمعیت آن در ترکمن صحرا بسیار کاهش یافته ودر حال نابودی و ازبین رفتن میباشد به همین دلیل لازم است اقداماتی برای حفظ و تکثیر این نژاد قدیمی صورت بگیرد و از انقراض آن در ترکمن صحرا جلوگیری کنیم.
